Top 4 sơ đồ hệ thống máy nén khí phổ biến nhất hiện nay

Sơ đồ hệ thống máy nén khí là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành của nhà máy hay xưởng sản xuất. Việc lựa chọn đúng sơ đồ hệ thống máy nén khí không chỉ giúp đảm bảo áp suất ổn định mà còn tối ưu chi phí vận hành và bảo trì. Bài viết này Máy nén khí ACcom sẽ trình bày Top 4 sơ đồ hệ thống máy nén khí phổ biến nhất hiện nay, phù hợp nhiều loại hình nhà xưởng với các mục đích sử dụng khác nhau.

Hệ thống máy nén khí là gì?

Định nghĩa hệ thống máy nén khí

Hệ thống máy nén khí là tập hợp các thiết bị và linh kiện được sử dụng để tạo ra, lưu trữ, phân phối khí nén (chủ yếu là không khí). 

Vai trò của hệ thống khí nén

Hệ thống máy nén khí cung cấp nguồn khí nén sạch, liên tục và ổn định cho máy móc và dây chuyền sản xuất. Hệ thống máy nén khí được ứng dụng trong rất nhiều ngành như sản xuất xây dựng, y tế, điện tử và giao thông… Hiện nay, thống kê cho thấy hơn 80% nhà máy sử dụng khí nén để đảm bảo hoạt động liên tục và hiệu quả.

Lợi ích của việc lắp đúng sơ đồ hệ thống máy nén khí 

• Giúp hệ thống vận hành ổn định, hiệu suất cao.
• Dễ kiểm soát, dễ phát hiện và xử lý sự cố.
• Giảm điện năng tiêu thụ.
• Giảm rủi ro hư hỏng thiết bị.
• Duy trì áp suất ổn định.
• Tăng tuổi thọ cho toàn bộ hệ thống khí nén.

Sơ đồ hệ thống khí nén theo tiêu chuẩn thông thường

Máy nén khí -> Bình chứa khí -> Lọc tinh -> Máy sấy khô ngưng tụ -> Lọc tinh

Sơ đồ hệ thống máy nén khí theo tiêu chuẩn thông thường sử dụng trong các lĩnh vực sản xuất không yêu cầu khí nén tuyệt đối sạch:

• Dệt sợi, may mặc: Dùng để vận hành máy móc, xì bụi, thổi sợi, điều khiển súng bắn kim, đóng gói, cuộn vải…
• Chế biến gỗ: Dùng để điều khiển thiết bị cắt, hút bụi, kẹp phôi, máy phay, máy khoan…
• Lắp ráp linh kiện điện tử: Dùng khí nén để lắp ráp nhẹ, thổi bụi…
• Cơ khí: Vận hành máy khoan, máy mài, máy ép bằng khí nén…

Lưu ý:

• Máy nén khí và bình tích áp nên lắp gần nhau để ổn định áp suất và giảm tổn thất trước khi vào máy sấy.
• Nếu dùng một bình chứa khí, đặt ngay sau máy nén; nếu dùng hai bình, bình ướt đặt sau máy nén, bình khô sau máy sấy khí.
• Máy sấy khí lắp sau bình tích áp để khí được làm mát và tách nước trước khi vào máy sấy, giúp tăng hiệu quả và tuổi thọ.
• Bộ lọc tinh bắt buộc lắp sau máy sấy để tránh nước gây tắc lõi lọc; nếu cần lắp trước thì chỉ dùng lọc thô 3–5 micron.

Xem thêm: Máy nén khí ACcom AS Series

Sơ đồ hệ thống máy nén khí theo tiêu chuẩn khí trong sạch

Máy nén khí -> Bình chứa khí -> Lọc tinh -> Máy sấy khô ngưng tụ -> Lọc tinh -> Máy sấy khô hấp thụ -> Lọc tinh

Sơ đồ hệ thống máy nén khí theo tiêu chuẩn khí trong sạch phù hợp với:

• Sản xuất điện tử, linh kiện bán dẫn: vận hành tay gắp, robot lắp ráp, vệ sinh bo mạch, thổi bụi vi mạch…
• Ngành in ấn: để điều khiển hệ thống kẹp giấy, trục cuốn, đầu phun mực…
• Thực phẩm, dược phẩm, y tế: để đóng gói, chiết rót, vận chuyển nguyên liệu hoặc vận hành thiết bị tự động
• Các ứng dụng có yêu cầu điểm sương thấp và khí không chứa dầu

Lưu ý

• Máy sấy khí hấp thụ nên kết hợp với máy nén không dầu để đảm bảo chất lượng khí; nếu dùng máy có dầu, bắt buộc phải có lọc kỹ trước máy sấy.
• Bình chứa khí phải đặt trước máy sấy hấp thụ để ổn định áp suất đầu vào và tránh tổn thất khí; lắp sai vị trí sẽ giảm hiệu quả hút ẩm.
• Lọc thô trước máy sấy cần đúng loại (lọc nước, tách dầu), nên có thêm bẫy nước để tránh nước tràn vào máy sấy, gây lỗi hút ẩm.
• Lọc tinh sau máy sấy hấp thụ giúp chặn bụi từ vật liệu hút ẩm, bảo vệ hệ thống khí nén và thiết bị sử dụng.
• Sai sót phổ biến là lắp máy sấy hấp thụ trước bình chứa, gây tổn thất khí, áp suất không ổn định và mất cân bằng hệ thống.

Xem thêm: Máy sấy khí ACcom

Sơ đồ hệ thống máy nén khí theo tiêu chuẩn DIN ISO 8573 CLASS 1

Máy nén khí -> Bình chứa khí -> Máy chuyển đổi OFS (có thể là biến tần hoặc van điều chỉnh) -> Lọc tinh -> Máy sấy khô ngưng tụ -> Lọc tinh

Sơ đồ hệ thống máy nén khí theo tiêu chuẩn DIN ISO 8573-1 Class 1 phù hợp với:

• Sản xuất điện tử, linh kiện bán dẫn: khí nén sạch, không chứa dầu và hơi nước giúp bảo vệ linh kiện nhạy cảm như chip bán dẫn, bảng mạch điện tử khỏi bụi bẩn và nhiễm bẩn dầu.
• Ngành in ấn: vận hành các thiết bị in phun, xylanh, trục in mà không gây lem mực hay hỏng hóc cơ khí do dầu mỡ hay hơi nước
• Thực phẩm, dược phẩm, y tế: được sử dụng trong các công đoạn đóng gói, vận chuyển, vệ sinh thiết bị, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm và dược phẩm.

Lưu ý

• Vị trí máy chuyển đổi cần phù hợp với thiết kế để không gây tổn thất áp suất lớn.
• Bình chứa khí phải đủ dung tích để duy trì áp suất ổn định.
• Máy sấy phải được bảo  thường xuyên để duy trì hiệu suất loại bỏ hơi nước.
• Bộ lọc tinh cần được kiểm tra và thay thế định kỳ để đảm bảo chất lượng khí đạt chuẩn.
• Toàn bộ hệ thống cần tránh hiện tượng rò rỉ khí, lắp đặt các van an toàn và bộ xả nước phù hợp.
• Kiểm tra đường ống dẫn khí phải đảm bảo kín, không gấp khúc gây cản trở lưu lượng khí.

Sơ đồ hệ thống máy nén khí theo tiêu chuẩn thổi chai PET

Máy nén khí -> Bình chứa khí -> Lọc tinh -> Máy sấy khô ngưng tụ -> Lọc tinh -> Máy tăng áp -> Lọc tinh

Sơ đồ hệ thống khí nén theo tiêu chuẩn thổi chai PET phù hợp với: 

• Sản xuất bao bì nhựa, chai: vận hành máy thổi chai, ép màng nhựa bảo đảm bề mặt bao bì sáng bóng, không vết bẩn, tăng chất lượng bao bì.
• Ngành nước giải khát: dùng trong đóng chai, vệ sinh dây chuyền sản xuất, tránh làm nhiễm bẩn nước uống, đảm bảo an toàn thực phẩm và giữ hương vị nguyên bản của sản phẩm.
• Ngành thực phẩm: để đóng gói, vệ sinh thiết bị, vận chuyển thực phẩm mà không làm ảnh hưởng đến độ an toàn và chất lượng, tuân thủ các tiêu chuẩn vệ sinh nghiêm ngặt.
• Ngành hóa mỹ phẩm: đảm bảo quá trình sản xuất mỹ phẩm không bị nhiễm tạp chất, giữ nguyên chất lượng, màu sắc và mùi hương của sản phẩm cuối cùng.
• Ngành dược phẩm: đảm bảo an toàn tuyệt đối trong sản xuất, đóng gói thuốc và các sản phẩm y tế, tránh nguy cơ nhiễm khuẩn và ô nhiễm sản phẩm.

Xem thêm: Bình chứa khí

Bốn sơ đồ trên chỉ mang tính tham khảo; để đảm bảo hiệu quả sản xuất tối ưu, mỗi nhà máy có thể sẽ có những thiết kế sơ đồ hệ thống máy nén khí riêng để phù hợp với đặc thù và yêu cầu vận hành thực tế.

Vì sao mỗi nhà máy lại có sơ đồ hệ thống máy nén khí khác nhau?

Đảm bảo tối ưu hiệu suất và đáp ứng chính xác nhu cầu sử dụng:

• Mỗi nhà máy có quy mô, công suất và đặc thù sản xuất khác nhau, vì vậy hệ thống máy nén khí cần được thiết kế riêng để đảm bảo cung cấp áp suất và lưu lượng khí phù hợp với từng khu vực và thiết bị.
• Thiết kế sơ đồ riêng giúp phân bổ nguồn khí hợp lý, tránh tình trạng thiếu áp suất hoặc lãng phí năng lượng do quá tải hoặc sử dụng không đồng đều.

Tăng tính linh hoạt và khả năng mở rộng:

• Sơ đồ hệ thống được xây dựng theo đặc thù sản xuất giúp dễ dàng điều chỉnh, nâng cấp hoặc mở rộng khi nhu cầu sản xuất thay đổi mà không ảnh hưởng đến toàn bộ dây chuyền.
• Có sơ đồ riêng giúp chia khu vực rõ ràng, dễ bảo trì từng khu mà không ảnh hưởng cả hệ thống.

Nâng cao an toàn và giảm thiểu rủi ro vận hành:

• Hệ thống khí nén được thiết kế chi tiết giúp kiểm soát áp suất, lưu lượng và các thông số kỹ thuật khác chính xác hơn, từ đó giảm thiểu nguy cơ sự cố như rò rỉ, áp suất quá cao hoặc sụt áp đột ngột.
• Việc phân chia rõ ràng các khu vực khí nén giúp cách ly sự cố, đảm bảo an toàn cho thiết bị và người vận hành.

Tối ưu chi phí vận hành và bảo trì:

• Sơ đồ thiết kế riêng giúp quản lý và theo dõi hiệu quả hoạt động của từng phần hệ thống, từ đó tối ưu lịch bảo trì, giảm thiểu hao phí năng lượng và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
• Đồng thời, hệ thống được bố trí hợp lý giúp giảm chi phí lắp đặt đường ống, phụ kiện và các thiết bị hỗ trợ, tiết kiệm nguồn lực đầu tư ban đầu.

Máy nén khí ACcom cung cấp dịch vụ khảo sát, tư vấn và thiết kế sơ đồ hệ thống khí nén phù hợp với từng ngành doanh nghiệp của bạn. Chúng tôi cam kết tối ưu hóa hiệu suất – tiết kiệm chi phí – đảm bảo vận hành an toàn và bền vững cho khách hàng.

Xem thêm: Những thành phần cơ bản của hệ thống khí nén công nghiệp

Lưu ý chung khi lắp đặt sơ đồ hệ thống máy nén khí

Các lưu ý dưới đây áp dụng cho sơ đồ hệ thống máy nén khí trong hầu hết các ngành công nghiệp, nhằm đảm bảo thiết bị hoạt động hiệu quả, bền bỉ và an toàn.

Vị trí lắp đặt:

• Tránh đặt máy ở nơi nhiệt độ cao, ưu tiên khu vực thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp: vì dễ gây quá nhiệt, giảm tuổi thọ linh kiện
• Không đặt ở nơi ẩm ướt hoặc dễ bị ngập nước để bảo vệ tuổi thọ thiết bị, tránh gây rỉ sét, chập điện
• Tránh vị trí có rung lắc mạnh gây hư hỏng thiết bị.
• Đảm bảo không gian rộng rãi, thông thoáng, có hệ thống thông gió tốt thoát nhiệt nhanh, tránh hóa chất ăn mòn.
• Máy nén khí phải được cố định chắc chắn trên giá đỡ phù hợp để giảm rung lắc và tăng độ bền.

Hệ thống điện:

• Sử dụng nguồn điện riêng, ổn định, không dùng chung pha với thiết bị công suất lớn khác trong sơ đồ hệ thống máy nén khí để tránh quá tải, sụt áp.
• Trang bị đầy đủ thiết bị bảo vệ: cầu dao, cầu chì, tiếp đất đúng tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn vận hành.
• Kiểm soát dao động điện áp trong phạm vi ±5%, vượt quá có thể gây lỗi hoặc hỏng bảng điều khiển, linh kiện điện tử.
• Không tự ý thay đổi hay nâng cấp hệ thống điện bằng rơ le, cầu chì không phù hợp gây mất an toàn. 
• Kiểm tra kỹ việc tiếp đất, tránh trường hợp máy nén không nối tiếp đất gây lỗi bảng điều khiển, sự cố nguy hiểm. 

Hệ thống đường ống dẫn khí:

• Nên thiết kế đường ống đi trên cao (khoảng 3–5m), dễ kiểm tra và sửa chữa rò rỉ trong sơ đồ hệ thống máy nén khí.
• Đường ống cần có độ dốc khoảng 1% để hơi nước ngưng tụ có thể tự chảy về các điểm xả, tránh tích tụ trong ống.
• Lắp van xả nước tự động tại các vị trí thấp và cuối đường ống để loại bỏ hơi ẩm, tránh rỉ sét, giảm hiệu suất thiết bị.
• Sử dụng ống cổ ngỗng (P-trap) tại các nhánh rẽ để ngăn ngừa đọng nước vào thiết bị sử dụng khí.
• Dùng vật liệu ống chất lượng cao, thiết kế tối ưu để giảm thất thoát áp suất và ngăn rò rỉ khí trong hệ thống.

Lựa chọn và bảo trì thiết bị:

• Lựa chọn đúng công suất máy nén, bình chứa, máy sấy và lọc khí theo nhu cầu thực tế cho sơ đồ hệ thống máy nén khí để đảm bảo hiệu suất và tiết kiệm chi phí.
• Ưu tiên thiết bị tiết kiệm năng lượng, hiệu suất cao để tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài.
• Máy sấy và bộ lọc khí nên có lưu lượng lớn hơn 120–130% so với máy nén để tránh quá tải và giảm áp.
• Dung tích bình chứa khí nên bằng khoảng 40 lần công suất máy nén (tính bằng kW) để ổn định áp suất và tăng chu ký khởi động máy.
• Bảo trì định kỳ các thiết bị như bộ lọc, máy sấy, bình chứa để giữ hệ thống ổn định, ít sự cố.
• Thay linh kiện hao mòn như gioăng, van, lõi lọc đúng hạn để tránh hư hỏng đột ngột.
• Tuân thủ tiêu chuẩn khí sạch như ISO 8573-1:2010 để đảm bảo chất lượng khí.
• Lắp thêm bộ lọc tách dầu để xử lý dầu trong nước xả, bảo vệ môi trường và tuân thủ quy định an toàn

Vận hành:

• Theo dõi, ghi chép các thông số vận hành như áp suất, lưu lượng, nhiệt độ để kịp thời điều chỉnh.
• Thực hiện kiểm tra định kỳ, phát hiện và xử lý sự cố sớm nhằm tránh hư hỏng nghiêm trọng.

Mỗi sơ đồ hệ thống máy nén khí đều có ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng quy mô và nhu cầu sử dụng khí nén cụ thể. Việc đánh giá đúng hiện trạng và lựa chọn đúng cấu hình sẽ giúp hệ thống vận hành ổn định, tiết kiệm chi phí và giảm thiểu rủi ro kỹ thuật trong quá trình sử dụng.

Liên hệ ngay cho chúng tôi:

CÔNG TY CP ACCOM Việt Nam
Địa chỉ:
– Miền bắc: Lô 21 Khu Dân Cư Nguyễn Lương Bằng, Phương Việt Hòa, TP Hải Dương
– Miền Nam: 229 Đường Lê Văn Quới, Bình Trị Đông, Bình Tân, Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 0973 132 318
Email: maynenkhiaccom@gmail.com
Trang web: maynenkhiaccom.com
Facebook: Máy nén khí ACcom